MOFETA W ZŁOCKIEM imienia Profesora Henryka Świdzińskiego
Mofeta imienia Profesora Henryka Świdzińskiego usytuowana w dnie bagnistego koryta potoku Złockiego, jest pomnikiem przyrody nieożywionej. Jest to największa i najefektywniejsza mofeta w Polsce. Mofeta została odkryta w roku 1938 przez profesora Henryka Świdzińskiego – geologa Akademii Górniczo – Hutniczej w Krakowie.
Co to jest mofeta?
Mofeta (powierzchniowe ekshalacje gazowe) to miejsce gdzie ze szczelin w ziemi wydobywają się – z charakterystycznym bulgotem – pęcherzyki dwutlenku węgla. Mofety położone są na obszarze tektonicznie zaangażowanym z nasunięciami i licznymi uskokami. Dzięki takiej budowie geologicznej na powierzchnię ziemi wydobywa się gaz pochodzący z odgazowania bardzo głębokich stref skorupy ziemskiej.
Mofeta imienia Profesora Henryka Świdzińskiego usytuowana jest w dnie bagnistego koryta potoku Złockiego, przez co wypływ dwutlenku węgla częściowo ma miejsce pod pokrywą wody i dlatego jest doskonale widoczna. W kilku punktach, na powierzchni około 25 m2, wydobywają się nieustannie w dzień i w nocy różnej wielkości i ze zmienną częstotliwością bąble CO2. W rejonie tym występuje kilka źródeł wód mineralnych. Największe nazwane jest Bulgotką, inne -Zatopione. Występuje tu również samotna sucha ekshalacja dwutlenku węgla – Dychawka. Nazwy te doskonale obrazują ich charakterystyczne cechy, gdyż pękające bąble wydają syczące i bulgoczące odgłosy, a z pozbawionej wody Dychawki słychać „oddech” ziemi.
Wydobywający się gaz odznacza się bardzo wysoką zawartością CO2, wynoszącą 94,3 %, a w jego składzie znajduje się również N2 – 4,17 % i O2 – 0,44 %.
Na wyjątkowo atrakcyjną oprawę mofety wpływa bulgoczące rdzawo-pomarańczowe błoto, kolorystycznie kontrastujące z porastającą je intensywnie zieloną, niskopienną roślinnością. Wytrąca się ono z wód wypływających tu szczaw, zawierających dużą ilość związków żelaza. Ten rdzawy sedyment nazywany jest potocznie „rudawką”.
Lokalizacja
Główna tablica informacyjna usytuowana jest przy samej drodze. Przy tablicy można łatwo zaparkować na poboczu drogi. Zainstalowane na miejscu tablice informacyjne opisują szczegółowo zjawisko, a schodki i mostek chronią przed pobrudzeniem butów i przypadkową dewastacją pomnika.